Door Roos Vonk
Na de vakantie zitten we vaak boordevol goede voornemens: meer tijd maken voor het gezin, minder achter de feiten aan hollen, me minder gek laten maken, nu eindelijk eens X afmaken of Y opruimen, meer sporten, gezonder eten, de administratie op orde brengen, enzovoort! Jammer genoeg komt er van die mooie plannen vaak maar weinig terecht.
In no-time neemt de waan van de dag het weer over en lijkt het of we de regie weer kwijt zijn. Ook al zijn we volwassen, we zijn toch vaak slecht in staat tot zelfsturing: datgene doen wat we van plan waren. Het is alsof we een klein kind in ons hebben dat zegt: eerst nog even dit, dat grotere klusje doe ik later! Tijd met het gezin? Ja oké, maar dat komt nu even niet uit, dat kan in de vakantie wel weer! Enzovoort.
Wil je echt het roer in handen krijgen, dan heeft dat kind een stevige opvoeding nodig. Dat betekent allereerst dat je jezelf moet drillen: dingen doen die zelfbeheersing vragen, want daarmee train je de mentale ‘spieren’ die betrokken zijn bij zelfsturing.
Oefeningen hiervoor zijn bijvoorbeeld: je tanden poetsen of de computermuis besturen met je andere hand, je lichaamshouding verbeteren, elke dag lichamelijke oefeningen doen, of halverwege het plassen stoppen en wachten voor je verder gaat. Dit zijn activiteiten die de algehele zelfbeheersing versterken, en dat effect kan zich uitspreiden naar andere domeinen zoals gezonder leven.
Een ander belangrijk hulpmiddel is: erkennen dat je gedrag vaak wordt getriggered door de situatie. Je kunt nog zo gemotiveerd zijn om af te vallen, als er lekkere hapjes voorbij komen neemt het kind de leiding: ‘Alleen nu even! Morgen doen we weer aan de lijn.’ ‘Nu heb ik er al één op dus is het toch al geen lijndag meer.’ Daarom moet je vooraf een specifiek plan maken voor die situatie: Als ik op dat feestje ben, zal ik mezelf eraan herinneren waarom ik gezonder wil eten. Door je hogere doel aan te roepen juist op het moment dat verleiders in de buurt zijn, vergroot je de kans dat je je houdt aan je eigen plannen.
Alsof dat nog niet mooi genoeg is, zijn er nog andere voordelen. Mensen met een goede zelfsturing zijn gezonder, minder vaak verslaafd, evenwichtiger en staan er financieel beter voor. Bovendien worden ze door anderen eerder vertrouwd en aantrekkelijker gevonden voor een relatie. In relaties en vriendschappen komt de zelfbeheersing van mensen het vertrouwen ten goede.
Kortom: keihard aanpakken, dat verwende kind. In de workshop kijken we eerst naar hoe dat kind ons voor de gek houdt: smoezen en sjoemelen, en hopen dat positief denken helpt. Daarna worden technieken behandeld die je kunt gebruiken om te zorgen dat de doelen daadwerkelijk omzet in daden, zodat je zelf de regie krijgt over je leven.
Dat betekent allereerst dat je jezelf moet drillen…
Over Roos Vonk
Roos Vonk is hoogleraar sociale psychologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Ze maakt wetenschappelijke kennis toegankelijk en toepasbaar voor een breed publiek. Dit doet ze onder andere via lezingen, workshops en boeken.
Haar visie is dat de meeste wetenschappers vooral gericht zijn op communicatie met vakgenoten en niet met mensen buiten de ‘ivoren toren’. Hierdoor gaat veel kennis verloren. Kennis waar bedrijven, instellingen, beleidsmakers, beslissers en ‘gewone mensen’ in het gewone leven hun voordeel mee kunnen doen. Deze kloof wil zij overbruggen. Enerzijds staat ze middenin de wetenschappelijke wereld en is ze goed op de hoogte van de meest recente inzichten. Anderzijds kent ze de praktijk door haar ervaring in diverse werkvelden.
