Waarom zou men een tuin in de winter klaar maken, terwijl de flora en fauna in een wintermodus verkeert ? Veel bomen en heesters worden bij voorkeur in de winter gesnoeid, maar vaste planten daar in tegen juist niet. In principe kunnen we vanaf de herfst tot aan het voorjaar vaste planten met rust laten. Beplanting, het bodemleven en andere vegetaties overwinteren beter als afgestorven plantenresten gehandhaafd blijven. Afgestorvene vaste planten zijn ook in de wintermaanden van toegevoegde waarde. Ook al is de bloei niet meer uitbundig, men kan blijven genieten tot aan de laatst waarneembare bloem. Veel soorten vormen decoratieve zaden en vruchten. Prachtig om te zien en een voedselbron voor vogels.
In november is het weer bloembollen – poottijd. Perkgoed is inmiddels uitgebloeid. Op de kale plekken kunnen nu voorjaarsbollen gepoot worden, zoals narcis, krokus, blauwe druif en sneeuwklok. Ter overbrugging van de bollen – bloeiperiode kunnen violen of winterheide geplant worden . Voor de vorstperiode aanbreekt dienen knol- en bolgewassen uit de grond gehaald te zijn. Dat geldt voor bijvoorbeeld Canna, dahlia en gladiool. Bij voorkeur koel, droog opbergen en uiteraard op een vorstvrije plaats overwinteren.
Bladeren: Afgevallen bladeren zijn vaak hinderlijk in de tuin, maar het is een perfect, beschermende deken tegen de vorst. Harken dus minimaliseren tot aan het voorjaar, met uitzondering op verhardingen en gazons. Op het gazon ontstaan er gele verkleuringen, doordat bladeren het zonlicht ontnemen.. Op verhardingen veroorzaken bladeren gladheid. Eikenbladeren verteren moeizaam en worden bij voorkeur verwijderd en afgevoerd.
Gazon: In de herfst kan het gazon voor de laatste keer gemaaid worden. De temperatuur gaat omlaag, waardoor de groei van het gras stagneert. Maai het gras niet te kort en vang het maaisel en aanwezige bladeren op. Dit voorkomt vervilting van de toplaag. Knip alle gazonranden nog eenmaal. Bemesten is niet noodzakelijk, bekalken wel. Voordat kalk rendement oplevert zijn er 6 maanden verstreken. Nu strooien betekent in april het eerste rendement.
Snoeien: Zolang het niet vriest is de winter een prima periode om te snoeien. De takken van bomen en heesters zijn nu duidelijker zichtbaar. Veelal bestaat de snoei uit het wegnemen van schurende takken en verjongssnoei. Onder verjongingssnoei wordt het wegnemen van enkele overjarige takken verstaan. Berk, kastanje, esdoorn, walnoot en druif dienen in de wintermaanden gesnoeid te worden. In het voorjaar komt de sapstroom al vroeg op gang en zullen er bloedingverschijnselen ontstaan.. Het zg. ‘huilen‘ . Overige soorten kunnen ook in het voorjaar gesnoeid worden.
Vijver: Bladeren zijn funest voor de waterkwaliteit van een vijver. Bladeren zakken naar de bodem en gaan rotten. Span bij voorkeur een net over de vijver . Verwijder afgestorven waterplanten uit het water. Als het straks echt gaat vriezen is het verstandig om een wak open te houden. Gebruik hiervoor een onderwaterpompje. De pomp bij waterornamenten bij voorkeur er uit halen. Sluit buitenkranen ook af en laat de leidingen leeg lopen.
Robert Eekelder
E – mail: info@roberteekelder.nl